Bilişim Avukatı Nedir?

Bilişim Avukatı Tanımı

Bilişim avukatı, bilişim sistemlerinin kullanıldığı internet suçları ve özel hukuk uyuşmazlıkları (boşanma, tazminat vb.) ile ilgilenen avukatları tanımlamak için kullanılmaktadır. Bilişim suçları avukatı, bilişim sistemleri hukuku ve avukatı, siber suçlar avukatı, internet yoluyla işlenen suçlar gibi terimlerin hepsi bilişim avukatı tanımını yapmak için kullanılmaktadır. Kanunda tanımı olmayan bir alan olan bilişim avukatı veya bir diğer adıyla siber suçlar avukatı pratikte geliştirilmiş alanlar olmasına rağmen yine de bir kavramsal olarak bir bütünlük oluşturulamamıştır.

Bilgisayar, bilgilerin elektronik araçlar ve teknoloji ile iletilmesi işine yarayan bir araçtır. Bu kapsamda bilgisayar kavramı elektronik yollarla yapılan bilgi transferi metodunu kullanan tüm sistemleri ifade eder. Bilişim avukatı bilgisayar ile işlenen suçların yargılamasında yardımcı olduğu gibi günümüzde hemen hemen herkesin kullandığı sosyal medya hesapları olan Facebook, Twitter, Instagram, Youtube ve WhatsApp gibi tüm bu platformlar üzerinden işlenen suçlarda da kullanılmaktadır. Bu uygulamalar bilgi sistemleri olarak kabul edilmekte olup bunlar aracılığıyla işlenen suçlarla veya özel hukukla ilgili davalarla ilgilenen avukatlar halk arasında siber suçlar avukatı veya bilişim avukatı olarak da bilinmektedir.

Bilişim Suçları Avukatı Hangi Davalara Bakar?

Bilişim avukatı bilişimin yani teknolojik gelişmelerin hızla yayıldığı bu dönemde fazlasıyla önem kazanan bir alandır. Bilişim aracı olarak saymış olduğumuz sosyal medya platformları, internet ve bilgisayar sistemlerinin kullanıldığı her türlü işte ortaya çıkacak olan hukuki uyuşmazlıkların çözümünde bilişim avukatı ya da siber suçlar avukatı sizlere yardımcı olacaktır. Bilişim suçları, Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen şu suçları kapsamaktadır:

• TCK m.243’te düzenlenen “bilişim sistemine girme suçu”
• TCK m.244’te düzenlenen “sistemi engelleme, bozma, erişilmez kılma, verileri yok etme veya değiştirme suçu”
• TCK m.245’te düzenlenen “banka veya kredi kartının kötüye kullanılması suçu”
• TCK m.245/a ile düzenlenen “yasak cihaz veya program kullanma suçu”.

Bunlar dışında ise bilişim avukatı şu işlemleri yapmaktadır:

• İnternetten içerik kaldırma.
• Telif-Marka-Patent işlemlerinin bilişim sistemleri ile ilgili olan işlemleri. (Telif hakları avukatı başta olmak üzere marka avukatı ve/veya patent avukatı desteği alınmalıdır.)
• Tespite ilişkin ve bilişim sistemlerinin kullanıldığı işlemler. (Noter E-Tespit)
• İçerik sağlayıcıları ile yer sağlayıcılarına yönelik danışmanlık hizmeti.
• Sosyal medyadan kaynaklanan siber suçlar ile ilgili davalar.
• E-ticaret ile ilgili olarak bunlara ilişkin sözleşmelerinin hazırlanması ve bunlardan doğan uyuşmazlıklara ilişkin davalar.

Bilgi sistemine girme suçu; çeşitli sosyal medya araçları aracılığıyla en sık işlenen siber suçtur. Sosyal medya avukatı desteği alındığında bu suçların gerek tespitinde gerek soruşturma süreçlerinin yürütülmesinde önemli bir avantaj elde edilir. Bir kişinin e-postasını izinsiz girmek, Facebook, Twitter, Instagram gibi sosyal medya hesaplarının şifresini kırmak veya herhangi bir şekilde şifresini öğrenerek izinsiz girmekle işlenebilmektedir. Bilgi sistemlerine sızma IP adresinin belirlenmesi veya sorunun farklı bir teknik yönü varsa bilişim avukatı ya da siber suçlar avukatı aracılığıyla yaptırılacak bir teknik kontrol ile kanıtlanabilir. İstisnai olarak, bilişim sistemine sızan suçun failinin davranışına tanıklık eden biri olması durumunda, bu kişiler de bilişim suçlarının ispatı konusunda değerlendirilebilir. Bu sebeple bilişim avukatı dava ve savunmalarını sadece teknik delillere dayalı olarak değil, tarafların ifadelerini de dikkate alarak hazırlamalıdır.

Banka veya kredi kartının kötüye kullanımı suçları, siber suçların en yaygın türüdür ve kredi ve banka kartlarının her yerde bulunması nedeniyle işlenmesi kolaydır. Banka kartlarının veya kredi kartlarının kötüye kullanılmasının siber suçlarda düzenlenmesinin nedeni, suçun kart kullanılırken elektronik araçlarla veya internet kullanılarak bilgi sistemi aracılığıyla işlenebilmesidir. Siber suçlar avukatı, banka ve kredi kartı suistimali suçlularını kanıtlamada daha fazla teknik yeteneğe sahiptir. Kartın fiilen kullanıldığı yerde kameralar, güvenlik görevlileri veya benzeri kayıt sistemleri aracılığıyla suçun ispatını gerçekleştirecek olan bilişim avukatı size bu konuda en sağlıklı çözümü sunacak olan kişidir.

Özel Hukuk Davalarında Bilişim Avukatının Rolü

Alacak davası başta olmak üzere yazılımlara ilişkin lisans sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklar, teknik detaylar içeren sözleşmelerden vuku bulan ihtilaflar ve diğer ticari davalarda bilişim avukatı özel ilişkilerin bilişim sistemleri vasıtasıyla ortaya çıkarılması durumunda önemli bir rol oynamaktadır. Özel hukuk ilişkilerinde Facebook, Twitter veya WhatsApp gibi sosyal araçlar özellikle eşler ve/veya taraflar arasında hakaretleşme, tehditkar tutumlar sergilenmesi ve bunların bir suça vücut vermesi söz konusu olabilmektedir.

Bilişim avukatı gerek özel hukuktan kaynaklanmak suretiyle tazminata konu edilebilecek ve aynı zamanda kamu hukuku kapsamında suç teşkil eden tüm bu hukuki meselelerin tespitini gerçekleştirir. Özel hukuk ihtilaflarında bu tespitler oldukça avantajlı olmakla birlikte bu tespitler ceza yargılaması gerektirdiği takdirde ayrıca kullanır. Özel hukuk uyuşmazlıkları durumunda, fotoğraflar veya diğer kayıtlardaki eşler için durumunu kanıtlamak amacıyla sosyal medya hesaplarına kullanmayı tercih etmektedir. Özellikle boşanma durumunda sosyal medya hesaplarına izinsiz girme durumu, sosyal medya hesapları üzerinden eşlerin birbirini kontrol etme ve açık yakalamaya çalışması sıklıkla kullanılan bir yoldur. Boşanmada iddiayı kanıtlamak dışındaki deliller suç teşkil edebileceğinden, profesyonel bir bilişim avukatı bunu asla delil olarak kullanmamalıdır.

Tazminatlar, borçlar ve alacaklar hakkındaki özel hukuk davalarında, tarafların internetten elde ettikleri ve davada delil olarak sundukları yazışmaların basılı kopyalarını elde etmeleri karşı tarafın reddetmesi durumunda kimliği doğrulanmayan kağıt parçalarına dönüşmektedir. Bu nedenle bilişim avukatı, kullanacağı yöntemlerle bunları uygun şekilde kullanılabilecek hale getirmektedir.

Bilişim Avukatı Vasıtasıyla İçerik Silme veya Kaldırma

Bilişim avukatı, koşullar izin verirse, sulh ceza hakimliğine başvurmak kaydıyla internetten haber ve benzeri içerikleri kaldırabilir ve bunlara erişimi engelleyebilir. İnternette yayınlanan fotoğraflar, videolar, haberler, yorumlar ve daha fazlasının kaldırılma şartları 5651 Sayılı Kanun’a tabidir. İnternette yayınlanan içerikler, bilişim avukatı tarafından kaldırılabilir veya içeriğin bulunduğu web sayfasının ilgili bölümüne (URL) erişimi engellenebilir. Engellenmesi mümkün bazı durumlar şunlardır:

• Kişisel hakların ihlal edilmesi nedeniyle erişimi kaldırma veya engelleme,
• Suç teşkil eden fiiller nedeniyle erişimi engelleme,
• Özel hayata yönelik gizliliğin ihlali nedeniyle içeriklerin kaldırılması veya erişimin engellenmesi,
• Fikri ve Sanat Eserleri Yasası ihlali sebebiyle ihlal içeren şeylerin internetten kaldırılması veya erişilebilir hizmetin askıya alınması,
• Unutulma hakkı nedeniyle içeriğin kaldırılması veya erişimin engellenmesi,
• Kamu yararının ve düzeninin ihlali nedeniyle erişimin engellenmesi.

YouTube, Twitter, Facebook, Instagram gibi sosyal medya araçları aracılığıyla suç işlemek, kişi veya özel hayatın gizliliği hakkının ihlali, internette unutulma hakkı, kamu yararının gerekliliği gibi yukarıda açıklanan nedenlerle içeriğin erişimin engellenmesi ve içeriğin kaldırılması gerekebilir. Bunların tümü bir bilişim avukatı aracılığıyla gerçekleştirilmesi mümkün şeylerdir.

Bilişim avukatı, başka bir deyişle, siber suçlar avukatı internetin ve elektronik iletişim sistemlerinin sosyal yaşamın en önemli kısmı olmaları nedeniyle, internet ortamındaki yasadışı fiillerin kanıtlanmasında çok önemli bir yere sahiptir.

Bilişim Hukukunda Genel Olarak Hak Düşürücü Süreler, Yetkili ve Görevli Mahkeme

Bilişim suçlarında zamanaşımı, suçun kanunda öngörülen zamanaşımı süresine göre şekillenmektedir. Bu zamanaşımı sürelerini kaçırmamak için bir bilişim avukatı ile çalışmanız yerinde olacaktır. İnternetten içerik kaldırma veya erişimin engellenmesi gibi işlemlerde ise zamanaşımı süreleri öngörülmemiştir. Talep ettiğiniz ve ihtiyacınız olan işleme dair herhangi bir zamanaşımı süresinin olup olmadığını siber suçlar avukatı aracılığıyla teyit etmeniz yararınıza olacaktır.

Bilgisayar suçlarıyla ilgili olarak görevli mahkeme asliye ceza mahkemesi olarak belirlenmiştir. Yetkili mahkeme ise bu suçun ya da suçların işlendiği yer asliye ceza mahkemesidir. Sulh ceza hakimliği ise web sitelerine erişimi engelleme görevini yerine getirmiştir. Yetkili mahkeme de mağdurun ikamet ettiği mahkemedir.

Avukat Abdullah Erkam Yılmaz tarafından kurulan AEY Legal Avukatlık Bürosu, en iyi bilişim avukat desteğini gerek online hukuki danışmanlık gerek yüz yüze hukuki danışmanlık modelleriyle uzmanlık alanları kapsamında sunmaktadır.