İçindekiler
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte spor müsabakaları da dijital alana taşınmış ve toplumu bu alanda etkilemeye başlamıştır. Türkiye’de her yaştan izleyicinin yakından ilgilendiği e-spor, sporun bir alt dalı olarak değerlendirilmekte olup hukuki kapsamı düzenlenmesi gereken bir konu haline gelmiştir. AEY Legal olarak bu yazımızda sizlere e-spor hukuku, e-spor hukukunda sporcu sözleşmeleri sorunu, e-spor hukukunda dikkate alınması gereken unsurlar ile fesih ve ceza şartları hakkında bilgiler sunacağız.
E-Spor Hukuku
Günümüzde fiziken yapılan spor müsabakaları, dijital ortama taşınarak e-spor dalını ortaya çıkarmıştır. E-spor ya da diğer bir deyişle elektronik spor ile kişiler, dijital veya internet ortamında bireysel olarak veya takım halinde spor etkinlikleri, müsabakalar ve turnuvalar gerçekleştirmektedir.
Elektronik spor, yasal düzenlemelerde de tanımlanmaktadır. 29.05.2018 tarihinde T.C Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından yayımlanan E-Spor Federasyonu Sporcu, Lisans, Tescil, Vize ve Transfer Talimatı uyarınca elektronik bir cihaz vasıtasıyla çevrimiçi ve çevrimdışı ortamda gerek bireysel gerekse takım halinde katılım gösterilen her türlü aktivite e-spor olarak tanımlanmaktadır.
E-sporun ortaya çıkışıyla birlikte fiziken yapılan spor aktiviteleri gibi elektronik sporda da bir dizi kuralların oluşturulması ihtiyacı doğmuştur. Bu kapsamda spor hukukunun bir alt dalı sayabileceğimiz elektronik spor hukuku kavramı ortaya çıkmıştır. Bu spor hukuku alanında e-sporcu sözleşmeleri, e-sporda kurallar ve fikri ve sınai haklar gibi konular değerlendirme alanı bulmaktadır.
E-Spor Hukukunda Sporcu Sözleşmeleri
E-Spor hukukunda sporcu sözleşmeleri elektronik spor müsabakalarına katılacak sporcu ve kulübü arasında akdedilmektedir. Bu kapsamda yetkili kurum ve kuruluşlar arasında belirlenmiş matbu bir sözleşme bulunmamakta olup taraflar hak ve yükümlülüklerini kendileri belirlemektedir. Bu da sporcu ile kulübü arasında sorunlara sebep olabilmektedir.
Örneğin; E-Spor Federasyonu Sporcu, Lisans, Tescil, Vize ve Transfer Talimatı’nın Sözleşme başlıklı 17. maddesi uyarınca transfer işlemi gerçekleştiren sporcunun yeni kulübü ile sözleşme imzalaması gerekmektedir. Sporcu ile kulüp arasında imzalanan sözleşme, tescil işleminin yapılması amacıyla Türkiye E-Spor Federasyonu’na (TESFED) sunulmalıdır. Sporcunun on sekiz yaşından küçük olması halinde ise sözleşme için yasal temsilcinin izni ya da icazeti alınacaktır.
E-Spor Hukukunda Dikkate Alınması Gereken Unsurlar
E-Spor hukukunda sözleşmeler kapsamında dikkate alınması gereken unsurlardan ilki sözleşme kapsamında belirlenecek hak ve yükümlülüklerdir. Sporcunun bu kapsamda en temel yükümlülüğü ilgili müsabakalara katılması ve başarılı sonuçlar elde etmesidir. Başarılı sonuçlar içinse e-spor alanında faaliyet gösterecek sporcunun eğitimlere, kurslara, seminerlere veya konferanslara katılması gerekmektedir. Bunlar haricinde e-sporcunun müsabakalar için yürütülecek işlemleri takip etmesi ve gereken belgeleri eksiksiz ve zamanında iletmesi de sözleşme kapsamında belirlenmesi gereken diğer yükümlülüklerinden olacaktır.
Sözleşme kapsamında kulübün tarafının yerine getirmesi gereken en önemli yükümlülüklerinden biri sporcunun müsabakalara eksiksiz bir biçimde hazırlanmasını sağlamak ve bu kapsamda teknik her konu hakkında gerekli donanımı temin etmektir. Kulüp bu kapsamda sporcunun ihtiyacı olacak en hızlı ve gelişmiş donanımları sporcuya sağlamalı, sporcuya eğitimler vermeli ve tüm bu eğitimleri güncel gelişmeleri takip edecek biçimde yürütmelidir.
Tarafların hak ve yükümlülüklerinin yanısıra sporcu sözleşmesinde dikkate alınması gereken diğer bir sözleşme unsuru ise ücrettir. Sporcuya ödenecek ücret kalemlerinin net bir şekilde belirlenmesi, gelecekte yaşanabilecek muhtemel bir hukuki uyuşmazlığın da önüne geçecektir. E-Spor Federasyonu Sporcu, Lisans, Tescil, Vize ve Transfer Talimatı’nın Sözleşme başlıklı 17. maddesi uyarınca muvafakat bedeli de dahil olmak üzere transfer işlemlerine ilişkin ücretler sporcu ile kulüp arasında yapılan sözleşme ile belirlenecektir. Sporcu ile kulüp arasında yapılan sözleşmede muvafakat ve transfer bedellerine ilişkin bir hüküm bulunmaması halinde federasyonun muvafakat ve transfer bedellerine ilişkin belirlediği ücretler uygulanacaktır. Sporcunun ile kulüp arasında muvafakat bedelinin belirlenmemesi halinde bu bedel en yüksek devlet memuru harcırahının dört katı olacak şekilde hesaplanmaktadır.
Öte yandan, sporcu sözleşmesine eklenmesi gereken diğer bir unsur ise çalışma saatleridir. Kulüp ve sporcu çalışmaların yapılacağı dönemleri, antrenman saatlerini ve tatil dönemlerini sözleşmede net bir biçimde belirlemelidir.
Fesih ve Ceza Şartları
E-sporcu ile kulüp kuracakları sporcu sözleşmesine, sözleşmenin konusu ve tarafların hak ve yükümlülüklerinin ile ücrete ek olarak fesih ve cezai şart hakkında da hükümler eklemelidir. Kulüp ile sporcu arasında sözleşme, karşılıklı anlaşarak veya taraflardan birinin fesih hakkını kullanmasıyla sona erdirilebilecektir.
İlk olarak sporcu ve kulübün anlaşması halinde sözleşme karşılıklı olarak sona erdirilebilecektir. Öte yandan, sözleşme belirli süreli olarak kararlaştırılmışsa sözleşme süresinin bitimiyle de sözleşme sona ermiş olacaktır.
Yukarıda sayılan fesih şekillerinin yanısıra taraflardan biri fesih hakkını kullanması yoluyla da sporcu sözleşmesini sona erdirebilecektir. Örneğin sporcunun ücretinin tam ve zamanına ödenmemesi fesih hakkının kullanılabileceği nedenler arasında sayılabilecektir. Buna karşılık sporcunun, sporcu sözleşmesinde belirtilmiş yükümlülüklerini yerine getirmemesi de kulüp açısından fesih sebebi sayılabilecektir.
Taraflar ayrıca sözleşmeye cezai şart da ekleyebilecektir. Örneğin; geleneksel spor alanına paralel olarak e-spor alanında da sporcuların bir transfer dönemi olabilmektedir. Transfer süreçlerinin hem kulübü hem de oyuncuyu etkilememesi adına taraflar sözleşmeye cezai şart da eklemelidir.
Yukarıda hukuki açıdan önem ihtiva eden “E-Spor Hukuku ve Sporcu Sözleşmeleri” konusu genel bir çerçeveyle açıklanmıştır. “E-Spor Hukuku ve Sporcu Sözleşmeleri” konusu oldukça önemli ve hukuki danışmanlık alınması gereken başlıca konulardan biridir. Daha fazla bilgi ve danışmanlık için hukuk büromuzla iletişime geçebilirsiniz.
