İçindekiler
Lisanssız yazılım kullanma suçu ve cezası, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında lisanssız bilgisayar programlarının kullanılması veya başka bir şekilde korsan yazılımların kullanılmasını yasaklanması nedeniyle cezai yaptırımlara tabi olan bir suçtur. Söz konusu yasanın 71. maddesinde korsan veya yetkisiz yazılımların (lisanssız yazılım) kullanılması durumunda ne gibi cezalar uygulanacağı açıkça belirtilmiştir. Lisanssız yazılımların kullanılması bazı cezai yaptırımlara neden olabilir. Bu cezalara geçmeden önce şunu açıklamak istiyoruz: Lisanssız yazılımlar ne işe yarar? Lisanssız yazılım korsan yazılım veya korsan yazılım olarak adlandırılabilecek bu kavram esasen lisanslı yazılımların yasa dışı kullanımıdır. Lisanslı yazılımların telif hakları saklıdır. Bu hakların yetkisiz kullanımı veya kopyalanması korsan yazılım kullanımını teşkil eder. Yazılımın yetkisiz kullanımı; kullanıcıları kötü amaçlı yazılımlardan, fidye yazılımlarından, casus yazılımlardan, virüslerden ve daha fazlasından korumamaktadır. Bu yazılımlar birçok güvenlik tehdidi oluşturmaktadır. Kullanıcılar korsan yazılımlarla kendilerini cezalarla karşı karşıya bulacaklardır. Yasadışı yazılımların kullanılması eksik ve hatalı dokümantasyon, işlevsellikte teknik desteğin sağlanamaması ve eğitim olanaklarının olmaması gibi birçok riski de beraberinde getirmektedir.
Kaçak Yazılım Kullanımı
Ülkemizde korsan yazılım (telif hakkı olmayan yazılım) kullanma suçları yaygındır. Özellikle ticari faaliyet yürüten kuruluşlarda lisanslı programların maliyetinden kaçınmak için lisanssız programların kullanılması ticari faaliyetlerin aksamasına ve cezai yaptırımlara maruz kalmasına neden olabilmektedir. Yazılım ihtiyaçlarını üretim aşamasında lisanssız veya korsan programlarla karşılayan şirketlere karşı işlenen bu suç ticarete girişmiş olan ekonomik örgütün ticari faaliyetlerini sadece maddi açıdan değil manevi açıdan da tehlikeye atabilir. Firmalar lisanssız yazılımları tespit etmek amacıyla çıkaracakları ürünlere kod yerleştirebilirler. Böylece bu kodları kullanarak kendi sunucusuna bilgi göndermeleri mümkün olacaktır. Ancak korsan yazılımların nasıl tespit edileceğinden bahsettiğimizde anti-virüs programlarıyla işbirliği de kuvvetli bir seçenek olarak karşımıza çıkmaktadır. Bilgisayarınızdaki antivirüs programları ile diğer programlarınızın lisanslı olup olmadığı kontrol edilebilmektedir. Bu ortaklık sayesinde antivirüs programları tespit ettikleri lisanssız yazılımları şirketlere bildirerek görevlerini yerine getirmektedir. Ayrıca son zamanlardaki işletim sistemleri de anti-virüs programlarının yanı sıra bu yöntemi kullanarak lisans sahibine bilgi göndermektedir. Lisanssız yazılım kullanımını tespit etmek için başka bir yöntem ise ISP kontrollü erişim günlüklerinin raporlarıdır. Bu yöntemde lisanssız yazılımların indirilmesine izin veren sitelere bağlanan kullanıcıların bilgileri ilgili taraflara iletilmektedir. Ayrıca lisanssız yazılım kullanma ilgisi olan üçüncü şahısların sizi ihbar edebileceğini unutmayın.
Evde korsan yazılım kullanmanın cezası nedir sorusu pek çok bilgisayar kullanıcısı tarafından merak edilmekte olan bir sorudur. Ülkemizde korsan yazılım kullanımı çok ciddi bir şekilde yapılmaktadır. Evde korsan yazılım kullanımı oldukça yüksek olup yazılım satıcıları genellikle bu duruma müdahale etmemektedir. Ancak bu açıklama korsan yazılımların evde kullanılmasının cezasız kalacağı anlamına gelmemektedir. Şikayet veya resmi tebligat durumunda korsan yazılım kullanımının tespit edilmesi halinde yasal cezalar uygulanır.
Belirttiğimiz yollardan herhangi biri ile yetkisiz ve korsan yazılımlar tespit edildiğinde genellikle ihlalde bulunan kişi veya kuruluşa sözlü veya yazılı uyarı gönderilir. Bu noktada da yine bir telif hakkı avukatına danışmak hakkın ihlaline yönelik korumanın sağlanması bakımından önemlidir.
Lisanssız Yazılım Kullanma Suçu ve Cezası (Korsan Yazılım)
Yetkisiz yazılım kullanma suçunda bir yandan yetkisiz yazılım kullanan firma tespit edildikten sonra bu firma hakkında savcılık kanalıyla suç duyurusunda bulunulmaktadır. Savcılıktan arama kararı istenmesi ile korsan yazılım kullanan şirket ya da kişinin kolluk kuvvetleri tarafından tespit edilmesi sağlanmaktadır. Savcılık tarafından arama kararı verildikten sonra bilirkişi atanması suretiyle lisanssız yazılımlar kullanan kişi ya da firma ziyaret durum tespit edilmektedir. İlgili kişi yahut da şirketin lisanssız yazılım kullandığı tespit edilmesi durumunda Cumhuriyet Savcılık Makamı suça ilişkin iddianame hazırlar ve yargılama yapılır. Lisanssız yazılım kullanma suçu ve cezası bu yargılama sonucunda belirlenmektedir. Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 71. maddesine göre lisanssız yazılım kullanma suçu ve cezası belirlenmiştir. Buna göre lisanssız yazılım yani korsan yazılım kullanan şirket sahipleri veya gerçek kişiler 1 yıldan 5 yıla kadar hapis veya para cezası ile cezalandırılabilmektedir. Lisanssız yazılım kullanma suçu ve cezası Asliye Ceza Mahkemesi’nin görev alanına girmekte olup lisanssız yazılım kullanımıyla ilgili suçlara ilişkin kovuşturmalara bu mahkeme bakmaktadır. Yargılama sonucunda bir suç işlendiğine kanaat getirilmesi halinde yukarıda belirtilen cezai müeyyidelerin uygulanması söz konusu olacaktır.
Lisanssız yazılım kullanma suçu ve cezası hakkında dikkat çeken bir diğer nokta ise suça ilişkin yargılama devam ederken veya sona erdiğinde lisanssız yazılımı kullanan şirketin tazminat ödemesi konusudur. Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 68. maddesi uyarınca lisanssız yazılım kullanan şirketlerin, ticari faaliyetlerini yürütürken korsan yazılım (lisanssız yazılım) kullanımından ticari çıkar elde etmiş olması halinde bu şirkete tazminat davası açılabilmektedir. Burada yasa uyarınca yetkisiz, korsan ya da lisanssız yazılım kullanan bir şirketten, yazılımın telif ücretinin 3 katına kadar olan miktarın tazminat olarak talep edilebileceği belirtilmektedir.
Lisanssız yazılım kullanma suçu ve cezası ile ilgili olarak Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu uyarınca bir başka eylem daha suç sayılmaktadır. Bu kanunun 72. maddesine göre bir bilgisayar programının izinsiz kullanılmasını önlemek amacıyla oluşturulan ek programları (güvenlik lisans veya anahtar) devre dışı bırakan kişinin 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması öngörülmüştür.
Korsan veya Lisanssız Yazılım Kullanma Suçu ve Uzlaştırma
Lisanssız yazılım kullanma suçu ve cezası şikayete tabi bir suç olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla kişinin şikayet hakkını kullanmaksızın, suçu işleyen kişi ya da kurum hakkında herhangi bir işlem yapılması ya da re’sen soruşturma başlatılması gibi bir durum söz konusu değildir. Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 75. maddesi uyarınca lisanssız yazılım kullanma suçu ve cezası suçtan zarar gören ya da mağdurun şikayeti ile başlayacak bir soruşturmayı içermektedir. Bu soruşturma sonucunda suça ilişkin kuvvetli şüphenin oluşması dahilinde savcılık makamı tarafından düzenlenen iddianamenin kabulü ile birlikte kişi ya da kurum hakkında Asliye Ceza Mahkemelerinde görülecek olan bir yargılama gerçekleşecektir.
Lisanssız yazılım kullanma suçu ve cezası uzlaştırma hükümlerinin uygulanması önünde herhangi bir engel bulunmayan bir suç tipi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sebeple öncelikle uzlaştırma hükümleri uygulanacak olup, tarafların uzlaşmaya yanaşmaması ya da uzlaşma sağlayamamaları durumunda yargılama başlayacaktır. Lisanssız yazılım kullanma suçu ve cezası bu anlamda uzlaştırma hükümlerinin işlerlik kazandığı bir suç tipi olarak da karşımıza çıkmaktadır.
Şikayetin geri çekilebilmesi mümkün olup gerçek kullanıcı ile yazılım yayıncısı arasında ise bir anlaşmaya varılabilmesi mümkündür. Bu sayede yazılım yayıncısı ile kullanıcı firma arasında arabuluculuk görüşmeleri gerçekleşmektedir. Bu toplantılar sırasında yazılım yayıncısı kullanıcı şirketten iddia ve zararlarına cevap vermesini isteyebilir.
Hukuk büromuzla iletişime geçerek fikir ve sanat eserleri hukuku konusunda uzman avukatlarımızdan hukuka aykırı yazılım kullanımı yani lisanssız yazılım kullanma suçu ve cezası konusunda hukuki yardım alabilirsiniz. Bu kapsamda lisanssız yazılım kullanan firmaları tespit etmek soruşturma ve kovuşturmaların takibini yapmak veya şüpheli ya da sanığın savunması ile ilgili olarak uzlaştırma görüşmeleri yapmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
